مقایسه تجربی انباشتگی فلز سمی کروم در ماهی فلس دار (cyprinus carpio) و بدون فلس (pangasius hypophthalmus) با رویکرد دینی

بنابر مطالعات تجربی، فقدان فلس در ماهیان سبب جذب سریع­ تر مواد سمی می ­شود، یعنی سریعاً در پوست، عضلات و سایر اندام ­ها نفوذ می­ یابند و می­ توانند تأثیرات بالقوه ای بر مصرف ­کننده بگذارند. با وجود تحقیقات زیاد روی آلودگی آبزیان به فلزات سنگین، میزان جذب عناصر سنگین در ماهی فلس ­دار کپور­معمولی و بدون ­فلس گربه­ ماهی راه ­راه در شرایط آزمایشگاهی و نقش پوشش فلس در جذب فلزات، مطالعه­ مقایسه ­ای نشده ­اند. ابتدا غلظت کشنده ((lc50 فلز کروم طی 96 ساعت برای هر گونه ماهی تعیین گردید. سپس ماهیان در تیمارهای جداگانه (با سه تکرار) در معرض 10% غلظت کشنده کروم به­ مدت 15 روز قرار گرفتند. بافت ­های هدف نمونه ­های ماهیان در روز 15 نمونه­­ برداری شدند و پس از آماده ­سازی و هضم شیمیایی، مقدار فلز در هر بافت با دستگاه جذب اتمی (مدل ترمو) اندازه­ گیری گردید. انباشتگی نهایی کروم در نمونه ­­های بافتی گربه­ ماهی 3/65 برابر کپور (بدون احتساب فلس) و در عضله گربه ­ماهی 16/15 برابر عضله کپور بود. باقی مانده غلظت کروم در نمونه­ های آب آکواریوم ­های حاوی ماهی کپور بسیار بالاتر بود. لذا در بافت­ های ماهی کپور می ­بایست انباشتگی فلز خیلی کم ­تر از بافت ­های گربه ­ماهی ­راه ­راه باشد. بنابر یافته ­های این پژوهش، پوشش فلس ماهی کپور معمولی با جذب قابل ملاحظه فلز سنگین و کم­ ترین انباشتگی آن­ ها در عضلات نسبت به پوست بدون­ فلس گربه ­ماهی راه ­راه، لایه حفاظتی مؤثری را در برابر آلاینده­ های شیمیایی زیست محیطی فراهم می­ کند و می­ تواند مصرف ماهی فلس ­دار را از این جنبه توجیه نماید.